Λέβιθα | Levitha
Τα Λέβιθα είναι ένα μικρό αλλά ιστορικό νησί του Αιγαίου, που υπάγεται διοικητικά στα Δωδεκάνησα. Βρίσκονται ανάμεσα στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα, μόλις οκτώ ναυτικά μίλια από την Αμοργό και έξι ναυτικά μίλια από την Κίναρο. Το νησί έχει έκταση 9,1 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ακτογραμμή που φτάνει τα 34 χιλιόμετρα. Οι ακτές του είναι εξαιρετικά δαντελωτές, με βαθιούς κόλπους που θυμίζουν μικρά φιορδ, ιδανικούς για αγκυροβόλιο πλοίων και ιστιοπλοϊκών.
Η ιστορική διαδρομή
Στην αρχαιότητα το νησί ήταν γνωστό ως Λέβινθος. Αναφέρεται από τον Οβίδιο, τον Στράβωνα, τον Πλίνιο και άλλους συγγραφείς, ενώ συνδέεται ακόμη και με τον μύθο του Δαίδαλου και του Ίκαρου, καθώς σύμφωνα με την παράδοση οι δυο τους πέταξαν πάνω από αυτό το σημείο. Η στρατηγική του θέση στο κέντρο του Αιγαίου το έκανε πέρασμα εμπορικών πλοίων ήδη από τους αρχαίους χρόνους. Στο βυθό γύρω από το νησί έχουν εντοπιστεί πέντε ναυάγια, αμφορείς και ακόμη και μια τεράστια γρανιτένια άγκυρα που χρονολογείται στον 6ο αιώνα π.Χ., αποδεικνύοντας τον ρόλο του στη θαλάσσια ιστορία του Αιγαίου.
Μετά τον 15ο αιώνα, τα Λέβιθα αποτέλεσαν προσκυνηματικό τόπο, ενώ για πολλούς αιώνες ανήκαν στην περιουσία της Μονής Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου της Πάτμου. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο γνώρισαν έντονες στιγμές, καθώς τον Οκτώβριο του 1943 έγινε μάχη ανάμεσα σε Νεοζηλανδούς καταδρομείς και τις γερμανικές δυνάμεις που κατείχαν το φυλάκιο του νησιού.
Το νησί σήμερα
Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 το νησί είχε 8 κατοίκους, ενώ το 2011 καταγράφηκε ως ακατοίκητο. Στην πραγματικότητα όμως, στα Λέβιθα ζει μία οικογένεια, η οικογένεια Καμπόσου, πατμιακής καταγωγής, που κατοικεί εκεί εδώ και περίπου δύο αιώνες. Ο προπάππους τους εγκαταστάθηκε στο νησί γύρω στο 1820, ενώ μέλη της οικογένειας υπηρέτησαν και ως φαροφύλακες μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα, η οικογένεια συνεχίζει να εκτρέφει ζώα, να παράγει τυροκομικά προϊόντα και να διατηρεί μια μικρή ταβέρνα που λειτουργεί κυρίως για τους ιστιοπλόους και τα σκάφη που αγκυροβολούν στους κόλπους του νησιού.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 το νησί είχε 8 κατοίκους, ενώ το 2011 καταγράφηκε ως ακατοίκητο. Στην πραγματικότητα όμως, στα Λέβιθα ζει μία οικογένεια, η οικογένεια Καμπόσου, πατμιακής καταγωγής, που κατοικεί εκεί εδώ και περίπου δύο αιώνες. Ο προπάππους τους εγκαταστάθηκε στο νησί γύρω στο 1820, ενώ μέλη της οικογένειας υπηρέτησαν και ως φαροφύλακες μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα, η οικογένεια συνεχίζει να εκτρέφει ζώα, να παράγει τυροκομικά προϊόντα και να διατηρεί μια μικρή ταβέρνα που λειτουργεί κυρίως για τους ιστιοπλόους και τα σκάφη που αγκυροβολούν στους κόλπους του νησιού.
Ο μικρός οικισμός βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο του νησιού και τους καλοκαιρινούς μήνες φιλοξενεί ολιγομελείς ομάδες επισκεπτών που αναζητούν γαλήνη και απομόνωση. Υπάρχει ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Πάτμο μία φορά την εβδομάδα, ωστόσο η πρόσβαση γίνεται πιο συχνά με ιδιωτικά σκάφη.
Φύση και προστασία
Τα Λέβιθα έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, μαζί με τη βόρεια Αμοργό και την Κίναρο. Το νησί αποτελεί σημαντικό βιότοπο για σπάνια πουλιά του Αιγαίου, όπως ο Μαυροπετρίτης και ο Αιγαιόγλαρος. Παράλληλα, η οικογένεια που ζει εκεί αξιοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κυρίως φωτοβολταϊκά, δείχνοντας έναν οικολογικό τρόπο διαβίωσης που συνδέεται απόλυτα με το φυσικό περιβάλλον.
Τα Λέβιθα έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, μαζί με τη βόρεια Αμοργό και την Κίναρο. Το νησί αποτελεί σημαντικό βιότοπο για σπάνια πουλιά του Αιγαίου, όπως ο Μαυροπετρίτης και ο Αιγαιόγλαρος. Παράλληλα, η οικογένεια που ζει εκεί αξιοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κυρίως φωτοβολταϊκά, δείχνοντας έναν οικολογικό τρόπο διαβίωσης που συνδέεται απόλυτα με το φυσικό περιβάλλον.
Ένα «Χάνι του Αιγαίου»
Πέρα από την ιστορική και οικολογική του αξία, το νησί θεωρείται σήμερα ένα από τα πιο αυθεντικά και γνήσια σημεία του Αιγαίου. Πολλοί το αποκαλούν «Χάνι του Αιγαίου», καθώς λειτουργεί σαν ένα φυσικό καταφύγιο για τα πλοία που περνούν στο ταξίδι τους από τις Κυκλάδες προς τα Δωδεκάνησα. Η ηρεμία, η αυθεντικότητα και η απουσία μαζικού τουρισμού κάνουν τα Λέβιθα έναν μοναδικό προορισμό για όσους αναζητούν ησυχία και επαφή με τη φύση.
Levitha is a small but historically rich island in the Aegean Sea, belonging administratively to the Dodecanese. It lies between the Cyclades and the Dodecanese, just eight nautical miles from Amorgos and six from Kinaros. Covering an area of 9.1 square kilometers and with a coastline stretching over 34 kilometers, the island is fringed with deeply indented shores and natural coves that resemble miniature fjords—perfect shelters for sailing boats and small ships crossing the Aegean.
A Journey Through History
In antiquity, the island was known as Lebinthos. It is mentioned by Ovid, Strabo, Pliny the Elder, and others, and is even linked with the myth of Daedalus and Icarus, who are said to have flown over it. Thanks to its position in the heart of the Aegean, Levitha was a stopover for merchant vessels since ancient times. The seabed around the island still holds echoes of that past: five shipwrecks have been discovered, along with amphorae and even a massive granite anchor dating back to the 6th century BC.
After the 15th century, Levitha became a place of pilgrimage, while for centuries it belonged to the Monastery of Saint John the Theologian on Patmos. During World War II, the island witnessed conflict: in October 1943, a battle broke out between New Zealand commandos of the British forces and German troops stationed at the Levitha outpost.
Life on the Island Today
The 2001 census recorded eight inhabitants on Levitha, while in 2011 it appeared officially uninhabited. In reality, however, the island has never been deserted. One family, the Kambosos, originally from Patmos, has lived here for nearly two centuries. Their ancestor settled on the island around 1820, and later generations served as lighthouse keepers until the Germans destroyed the lighthouse during the Second World War.
Today, the family continues to raise livestock, produce cheese, and keep a small tavern that serves visiting sailors and yachts moored in the coves. Their home and farm form the island’s only settlement, located near the center of Levitha. During the summer, they welcome small groups of visitors who come in search of tranquility and authenticity. The island is connected to Patmos by a weekly ferry, though most travelers arrive by private boats.
Nature and Protection
Levitha is part of the Natura 2000 network, alongside northern Amorgos and nearby Kinaros. It is an important sanctuary for rare Aegean bird species, including Eleonora’s falcon and the Audouin’s gull. The Kambosos family embraces sustainable practices, relying on solar power and raising their animals in traditional ways, creating a lifestyle deeply tied to the rhythms of nature.
The “Inn of the Aegean”
More than just a dot on the map, Levitha is often described as the “Inn of the Aegean”—a natural resting place for seafarers moving between the Cyclades and the Dodecanese. Its calm harbors, untouched beauty, and absence of mass tourism make it a unique destination. Here, history and myth merge with the simplicity of island life, offering a rare glimpse of what the Aegean once was.
Σχόλια