Δημήτρης Βράσκος

Ο Δημήτρης Βράσκος (7 Ιουνίου 1931 – 26 Νοεμβρίου 2009) υπήρξε εξέχων Έλληνας μουσικός, με μακρά και ουσιαστική παρουσία στον χώρο της λόγιας και έντεχνης μουσικής. Γεννημένος και μεγαλωμένος στα Ιωάννινα, έκανε εκεί τα πρώτα του βήματα στο βιολί, με δασκάλα την Όλγα Μέντζου. Συνέχισε τις μουσικές του σπουδές στο Ελληνικό Ωδείο Αθηνών, μαθητεύοντας δίπλα στους Τόνυ Σούλτσε και Αλέκο Καζατζή, με τον οποίο ολοκλήρωσε τις σπουδές του αποσπώντας δίπλωμα, πρώτο βραβείο και χρηματικό έπαθλο.

Η επαγγελματική του διαδρομή περιλαμβάνει συνεργασίες με κορυφαίους μουσικούς θεσμούς της χώρας, όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Διετέλεσε εξάρχων της Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ από το 1984 έως το 1992, ενώ αντίστοιχο ρόλο είχε και στην Ορχήστρα των Χρωμάτων.

Ως σολίστ, συνεργάστηκε με πληθώρα μουσικών σχημάτων, μεταξύ των οποίων η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, οι Ορχήστρες της ΕΡΤ και η Πειραματική Ορχήστρα – της οποίας υπήρξε και εξάρχων. Με την τελευταία, ερμήνευσε για πρώτη φορά το 1965 στο Φεστιβάλ Αθηνών το κοντσέρτο για βιολί του Θεόδωρου Αντωνίου, έργο γραμμένο ειδικά για την περίσταση.

Το 1986 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Παγκόσμια Ορχήστρα στο Ρίο ντε Τζανέιρο, γεγονός που καταδεικνύει το διεθνές κύρος του.

Σημαντικότατη υπήρξε και η συμβολή του στη Μουσική Δωματίου και στις ηχογραφήσεις. Υπήρξε βασικός συνεργάτης του Μάνου Χατζιδάκι, με τον οποίο μάλιστα, εκτός από βιολί, ηχογράφησε και μαντολίνο σε πλήθος έργων. Ξεχωριστή θέση στο ηχογραφημένο του έργο έχουν οι εκτελέσεις μουσικής δωματίου του Νίκου Σκαλκώτα, ενώ ηχογράφησε και έργα σύγχρονων Ελλήνων συνθετών, όπως της Λένας Πλάτωνος (συμμετείχε στη «Λιλιπούπολη»), του Νίκου Κυπουργού, της Ελένης Καραΐνδρου, του Δήμου Μούτση, του Θάνου Μικρούτσικου και του Διονύση Σαββόπουλου.

Με ιδιαίτερη αφοσίωση υπηρέτησε και τη διδασκαλία της μουσικής, στο Δημοτικό Ωδείο Καλαμάτας και στο Κεντρικό Ωδείο Αθηνών, συμβάλλοντας καθοριστικά στη διαμόρφωση της επόμενης γενιάς μουσικών.

Ο Δημήτρης Βράσκος απεβίωσε στην Αθήνα στις 26 Νοεμβρίου 2009, έπειτα από αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, αφήνοντας πίσω του πολύτιμη καλλιτεχνική παρακαταθήκη.

Συμμετοχές σε Δισκογραφία

Στην πολύχρονη και βαθιά ριζωμένη παρουσία του στη δισκογραφία, ο Δημήτρης Βράσκος υπήρξε κορυφαίος συνοδοιπόρος της ελληνικής μουσικής δημιουργίας, διανύοντας μία διαδρομή που ξεκινά ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 και εκτείνεται έως και τις αρχές του 21ου αιώνα. Η παρουσία του σε δεκάδες ηχογραφήσεις – είτε με το βιολί, είτε με το μαντολίνο, τη βιόλα ή τη μπαλαλάικα – διαμόρφωσε τον ηχητικό χαρακτήρα πολλών από τα σημαντικότερα έργα της νεοελληνικής μουσικής.

Ήδη από το 1965 τον βρίσκουμε στις Μπαλάντες του Γιώργου Ρωμανού, παίζοντας βιολί, και έκτοτε συμμετέχει με συνέπεια και ποιότητα: στο Ο σταθμός του Μάνου Λοΐζου το 1968 (με μαντολίνο), και το 1969 στα 12 Τραγούδια σε Στίχους Ματθαίου Μουντέ του Νίκου Κυπουργού (με βιολί). Το 1970 εμφανίζεται στις Θαλασσογραφίες του Λοΐζου (βιολί), και ακολουθούν σπουδαίες συμμετοχές όπως στο Ο μεγάλος ερωτικός του Μάνου Χατζιδάκι (1972 – μαντολίνο και βιολί) και στο Να 'χαμε τι να 'χαμε (1972 – μαντολίνο).

Από το 1974 κι εξής, η συνεργασία του με τον Μάνο Χατζιδάκι γίνεται σταθερή και εκτεταμένη: Ο Σκληρός Απρίλης του ’45, Ο Οδοιπόρος, το Μεθυσμένο Κορίτσι και ο Αλκιβιάδης και Τα Πέριξ της Βούλας Σαββίδη – όλα του 1974 – περιλαμβάνουν τον Βράσκο σε βιολί και μαντολίνο. Την ίδια χρονιά συμμετέχει στο Υπάρχω του Στέλιου Καζαντζίδη (βιολί), αλλά και στα Αγροτικά των Μπακαλάκου, Τζεφρώνη και Παπακωνσταντίνου (1975).

Το 1976 είναι παρών στο Αθανασία (Χατζιδάκις, Γκάτσος, Μητσιάς, Γαλάνη – μαντολίνο), στα Παράλογα (με μαντολίνο και βιολί) και στην Καντάτα για τη Μακρόνησο του Θάνου Μικρούτσικου (με βιολί). Το 1977 συνεργάζεται με τη Μαρίζα Κωχ (μαντολίνο και βιολί) και το 1978 εμφανίζεται στο Έρανα του Νίκου Τάτση (βιολί), αλλά και στον ομώνυμο δίσκο του Βασίλη Παπακωνσταντίνου (βιολί).

Η δεκαετία του ’80 αποτελεί περίοδο πλήρους δισκογραφικής έκρηξης: το 1979 εμφανίζεται στα Γράμματα στον Μακρυγιάννη του Ηλία Ανδριόπουλου (μαντολίνο), στη Γιορτή Αγάπης του Γιάννη Φλωρινιώτη (βιολί) και στα Τραγούδια της Ζανέτ Καπούγια (μαντολίνο και βιολί). Το 1980 συμμετέχει στο Εδώ Λιλιπούπολη του Χατζιδάκι, στον Καραγκιόζη και τους Βάτραχους του Σπαθάρη, στις Δέκα Σκίτσα για Έγχορδα και τους Πέντε Ελληνικούς Χορούς του Σκαλκώτα (όλα με βιολί), αλλά και στο Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει του Γιάννη Ζουγανέλη (βιολί).

Το 1981, η παρουσία του κυριαρχεί: με Ζανέτ (μαντολίνο και βιολί), στον Επιβάτη του Θεοδωράκη (μαντολίνο και βιολί), στο Στο δρόμο της Κατερίνας Γώγου (βιολί), και στο Το Πίσω Δωμάτιο του Παπασταύρου υπό τον Χατζιδάκι (μαντολίνο και βιολί). Την επόμενη χρονιά εμφανίζεται στα Το Στίγμα του Κυριάκου Σφέτσα, Ρόζα της Καραΐνδρου, και Πέρα βρέχει του Γιώργου Μακρή – όλα με βιολί.

Το 1983 συνεργάζεται με τη Δήμητρα Γαλάνη στο Ατέλειωτος Δρόμος και με τον Χατζιδάκι στις Μπαλάντες της Οδού Αθηνάς (μαντολίνο και βιολί). Το 1984 είναι παρών στα Memed γεράκι μου, Ταξίδι στα Κύθηρα (Καραΐνδρου), Σήμερα και Πάντα (με την Μπέσσυ Αργυράκη) και Πρώτη Γνωριμία (Άκης Πάνου) – όλα με εγχορδισμένες παρεμβάσεις.

Το 1985 συμμετέχει στην Ενδεκάτη Εντολή της Νάνας Μούσχουρη, το 1986 στα Μίλα μου για μήλα, Η Ρωμαϊκή Αγορά του Χατζιδάκι, Βγαίνουμε απ' το τούνελ των Φατμέ και στον Χειμωνιάτικο Ήλιο (μαζί με Μητσιά, Γαλάνη, Γκάτσο – μαντολίνο και βιόλα). Το 1987 επανεμφανίζεται στην Αρλέτα (Ζητάτε να σας πω), στη Χάρις Αλεξίου (Απρόβλεπτα Τραγούδια) και σε ανατυπώσεις του Χατζιδάκι (Η Λαϊκή Αγορά).

Το 1988 συμμετέχει στο Στον Σείριο υπάρχουνε παιδιά και το 1989 στην Missa Greca II του Δημήτρη Παπαποστόλου (βιολί) και στη Μελίνα, απ' το μέλι (με Μελίνα Τανάγρη – μαντολίνο και βιόλα). Το 1990 συμμετέχει στις Ανέκδοτες Ηχογραφήσεις της Καραΐνδρου, στη Μαρία Ντολόρες – Παρελθόν του Μαραγκόπουλου (με Γιαννάτου, Παλαμίδα), ενώ το 1991 ακολουθεί το Μετέωρο Βήμα του Πελαργού της Καραΐνδρου.

Το 1992 συνεργάζεται με τον Γιώργο Μουζάκη και τον Λάκη Λαζόπουλο στο αφιέρωμα 100 Χρόνια Επιθεώρηση, ενώ το 1994 επανέρχεται με τον Χατζιδάκι στη Μυθολογία - Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε (μαντολίνο και βιολί) και στα Νηπενθή του Κώστα Τελάκη (βιολί και μαντολίνο). Το 1995 η Μυθολογία επανέρχεται σε νέο δίσκο με Χατζιδάκι, Γκάτσο και Γ. Ρωμανό.

Το 1996 σηματοδοτεί πληθώρα συμμετοχών: στην Αρλέτα (Ζητάτε να σας πω), στον Γιώργο Ρωμανό (Μπαλάντες), στον Ν. Σκαλκώτα (με έργα για έγχορδα), στην Ελένη Καραΐνδρου (Rosa / Wandering), όλα με βιολί. Το 1998 ακολουθεί το Η Άλλη Αγορά του Χατζιδάκι, ενώ το 2002 επανακυκλοφορεί ο Σταθμός του Λοΐζου (με μαντολίνο), και το 2004 ολοκληρώνεται η δισκογραφική διαδρομή του με το Φως της Φλόγας του Γιάννη Ζουγανέλη (βιολί).