Κωνσταντίνος Βέης

Ο Κωνσταντίνος Βέης (1879 – 26 Μαΐου 1963), διαπρεπής Έλληνας χημικός και πανεπιστημιακός δάσκαλος, γεννήθηκε το έτος 1879 στην Τρίπολη της Αρκαδίας και απεβίωσε στην Αθήνα στις 26 Μαΐου 1963, σε ηλικία 84 ετών. Υπήρξε αδελφός του γνωστού φιλολόγου και ακαδημαϊκού Νίκου Βέη, γεγονός που καταδεικνύει το υψηλό πνευματικό υπόβαθρο της οικογενείας του.

Σπουδές και Επιστημονική Σταδιοδρομία

Ο Βέης σπούδασε φυσικές επιστήμες στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και εν συνεχεία, αξιοποιώντας υποτροφία του ελληνικού κράτους, μετέβη στη Γαλλία, όπου φοίτησε στη φημισμένη École Normale Supérieure στο Παρίσι, εστιάζοντας στη χημεία. Η εκπαίδευσή του σε ένα από τα εγκυρότερα ευρωπαϊκά κέντρα επιστημονικής κατάρτισης της εποχής, τον εξόπλισε με τις γνώσεις και τη μεθοδολογία που θα τον καθιστούσαν αργότερα πρωτοπόρο της ελληνικής χημικής επιστήμης.

Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, διορίστηκε καθηγητής χημείας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ παράλληλα ανέλαβε την έδρα της βιομηχανικής χημείας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το έτος 1918, σε μια εποχή που η χημική βιομηχανία βρισκόταν στα πρώτα της βήματα στην Ελλάδα και η ανάγκη για επιστημονική στήριξη ήταν επιτακτική.

Συμμετοχή στην Ακαδημία Αθηνών

Με την ίδρυση της Ακαδημίας Αθηνών το 1926, ο Βέης περιελήφθη στα ιδρυτικά τακτικά μέλη του ανώτατου πνευματικού ιδρύματος της χώρας, ένδειξη της ευρείας αναγνώρισης του έργου και της προσφοράς του. Η παρουσία του στην Ακαδημία υπήρξε διαρκής και ενεργή.

Το 1957, σε διεθνές συνέδριο βιομηχανικής χημείας, τιμήθηκε με ειδικό δίπλωμα αναγνώρισης για τη συνεισφορά του στον κλάδο, γεγονός που αποδεικνύει την απήχηση της επιστημονικής του δραστηριότητας και εκτός ελληνικών συνόρων.

Επιστημονικό Έργο

Ο Κωνσταντίνος Βέης συνέγραψε σειρά μελετών και εργασιών, πολλές εκ των οποίων δημοσιεύθηκαν σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά της εποχής, και αφορούσαν ειδικά πεδία της οργανικής και βιομηχανικής χημείας. Μεταξύ των σημαντικότερων έργων του περιλαμβάνονται:

«Μεικταί οργανομαγνησιακαί ενώσεις» (1908), μελέτη που εξετάζει την αλληλεπίδραση οργανικών ριζών με ενώσεις μαγνησίου, αντικείμενο ερευνητικού ενδιαφέροντος ήδη από την εποχή του Grignard·

«Δράσις των μεικτών οργανομαγνησιακών ενώσεων επί των αμιδών», συνέχιση και εμβάθυνση της προηγούμενης μελέτης με εφαρμογή στις οργανικές αμιδικές ενώσεις·

«Νέα μέθοδος παρασκευής οξονών», συμβολή στην οργανική σύνθεση ενώσεων με οξυγονούχες λειτουργικές ομάδες·

«Νέα μέθοδος προσδιορισμού του αλκάλεως», εργασία με άμεση εφαρμογή στη βιομηχανία λιπασμάτων και στη χημική ανάλυση·

«Περί μετατροπής της οινολάσπης σε τρυγικόν ασβέστιον», μελέτη αξιοποίησης παραπροϊόντων της οινοπαραγωγής, ενδεικτική της προσοχής του στην εφαρμοσμένη χημεία και την ελληνική παραγωγική πραγματικότητα.

Η έμφαση του Βέη σε εφαρμογές της χημείας στον βιομηχανικό τομέα, σε μια εποχή που η χώρα έκανε τα πρώτα βήματα προς τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής, τον καθιστά έναν από τους θεμελιωτές της ελληνικής βιομηχανικής χημείας.

Τελευταία χρόνια και κληρονομιά

Ο Κωνσταντίνος Βέης απεβίωσε στις 26 Μαΐου 1963 στην Αθήνα και κηδεύθηκε στις 27 Μαΐου στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, παρουσία συναδέλφων, φοιτητών και μελών της Ακαδημίας. Η κηδεία του αποτέλεσε δημόσια αναγνώριση της πολύχρονης και πολύτιμης προσφοράς του στην επιστήμη και την ανώτατη εκπαίδευση.

Απόγονος του υπήρξε ο Γεώργιος Κ. Βέης, επίσης λόγιος και πανεπιστημιακός, γεγονός που καταδεικνύει τη διαγενεακή συνέχεια της επιστημονικής και πνευματικής παρουσίας της οικογένειας Βέη στην Ελλάδα.

Ο Κωνσταντίνος Βέης υπήρξε μια μορφή-σταθμός στην ιστορία της ελληνικής χημείας, συνδυάζοντας την αυστηρότητα της επιστήμης με την παιδαγωγική προσήλωση και την αγάπη για την πρόοδο της ελληνικής βιομηχανίας. Το έργο του, βαθιά ριζωμένο στην ευρωπαϊκή επιστημονική παράδοση, υπηρέτησε τη γνώση, τη μεταλαμπάδευση και την εθνική ανάπτυξη, και αξίζει να παραμείνει ζωντανό στην ιστορική μνήμη.