Βασίλη Τριανταφυλλίδη (Χάρρυ Κλυνν)
Ο Βασίλης Τριανταφυλλίδης (καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Χάρρυ Κλυνν), γεννημένος στην Καλαμαριά στις 7 Μαΐου 1940 και αποβιώσας στον ίδιο τόπο στις 21 Μαΐου 2018, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της νεότερης ελληνικής σάτιρας. Με την πολυσχιδή του δράση ως κωμικός, σατιρικός ηθοποιός και πολιτικός, θεωρείται εκ των θεμελιωτών του σύγχρονου ελληνικού σατιρικού λόγου, ο οποίος υπερέβη τα στενά όρια του θεάματος για να καταστεί αιχμηρό σχόλιο επί των κοινωνικών και πολιτικών δρώμενων.
Πρώτα χρόνια
Ο Βασίλης Τριανταφυλλίδης γεννήθηκε στην Καλαμαριά, σε οικογένεια Ποντίων προσφύγων με καταγωγή από τον Πόντο, γόνος του Νίκου και της Κυριακής Τριανταφυλλίδη. Μεγάλωσε σε συνθήκες φτώχειας και κοινωνικής δυσπραγίας, γεγονός που τον υποχρέωσε να εισέλθει στην εργασία ήδη από την ηλικία των πέντε ετών. Παρά τις αντιξοότητες, φοίτησε στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο Καλαμαριάς, ενώ στη συνέχεια παρακολούθησε μαθήματα στο Ε΄ Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης. Σημαντικός σταθμός της εφηβικής του ηλικίας υπήρξε η συμμετοχή του σε βραδιά ταλέντων που διοργάνωσε ο Γιώργος Οικονομίδης· η βράβευσή του και η πρόσκληση του Οικονομίδη να τον ακολουθήσει στην Αθήνα υπήρξαν καθοριστικές για την πορεία του.[εκκρεμεί παραπομπή]
Καλλιτεχνική διαδρομή
Υπό την καθοδήγηση του Οικονομίδη, για ένα διάστημα τριών ετών, διδάχθηκε τα πρώτα μυστικά της τέχνης, ενώ ταυτόχρονα φοιτούσε στη Δραματική Σχολή του Κατσέλη. Στις αρχές της διαδρομής του, εμφανίστηκε σε κοσμικά κέντρα της εποχής, όπως το «Κάστρο», ο «Βράχος», το «Τροκαντερό», το «Άλσος» και το «Γκρην Παρκ». Ακολούθησε περίοδος έντονης δραστηριότητας σε ταβέρνες, αναψυκτήρια και καμπαρέ, όπου εργάστηκε ως πρώτος νούμερίστας και παρουσιαστής προγράμματος για τρία χρόνια.
Η φήμη του άρχισε να εξαπλώνεται κατά την πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση στις ταινίες Γάμος αλά ελληνικά και Τα 201 καναρίνια, ενώ παράλληλα δραστηριοποιήθηκε θεατρικά στα θέατρα Ακροπόλ και Χατζηχρήστου. Το 1964 πραγματοποίησε εμφανίσεις στο Μόντρεαλ, εγκαινιάζοντας μια δεκαετή περίοδο παρουσίας στην ελληνική ομογένεια των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά. Εκεί εργάστηκε ως stand-up comedian – είδος που αργότερα εισήγαγε στην Ελλάδα – ως ηθοποιός σε υπόγειες θεατρικές παραστάσεις και ως συγγραφέας σατιρικών κειμένων. Κατά το διάστημα αυτό, συνεργάστηκε με τα περιοδικά Playboy, Village, On the double καθώς και με την εφημερίδα Daily Worker.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα τον χειμώνα του 1974, εμφανίστηκε σε μπουάτ της Πλάκας όπως ο «Αιγόκερως», ο «Ζυγός» και η «Διαγώνιος». Στη συνέχεια εργάστηκε σε μεγάλα νυχτερινά κέντρα της εποχής, όπως ο «Διογένης», τα «Δειλινά» και το «Στορκ». Το ευρύ κοινό τον γνώρισε μετά την κυκλοφορία του πρώτου σατιρικού του δίσκου, Για δέσιμο, το φθινόπωρο του 1978, από τη δισκογραφική εταιρεία Columbia — έργο το οποίο σηματοδότησε την απαρχή μιας νέας εποχής στην ελληνική σατιρική δισκογραφία.
Κατά την παραμονή του στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο Σικάγο, ο Βασίλης Τριανταφυλλίδης ενώθηκε με τα δεσμά του γάμου με τη Χαρίκλεια Μακρή, με την οποία απέκτησε τον πρωτότοκο γιο του, Νίκο Τριανταφυλλίδη (1966–2016), ο οποίος διέγραψε δική του αξιόλογη πορεία ως σκηνοθέτης. Ο δεύτερος γιος του, Αποστόλης, γεννήθηκε στον Καναδά, στο Μόντρεαλ, κατά τη διάρκεια μιας ακόμη περιόδου μετανάστευσης της οικογένειας. Η κόρη του, Κορίνα, ήρθε στον κόσμο στην Αθήνα, επισφραγίζοντας το οικογενειακό του σχήμα σε μια περίοδο σταθερότερης εγκατάστασης στην Ελλάδα.
Ο κύκλος της ζωής του έκλεισε στη Θεσσαλονίκη, στις 21 Μαΐου 2018, σε ηλικία 78 ετών, ύστερα από πολύμηνη επιδείνωση της υγείας του, εξαιτίας σοβαρών αναπνευστικών προβλημάτων. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε καθηλωμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο, δίνοντας μια αξιοπρεπή μάχη με τη σωματική φθορά. Η κηδεία του τελέστηκε δημοσία δαπάνη στο Κοιμητήριο της Θεσσαλονίκης, ως ελάχιστη ένδειξη τιμής προς έναν άνθρωπο που σφράγισε με την παρουσία του την καλλιτεχνική, κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου.
Τηλεόραση
Η ενασχόληση του Χάρρυ Κλυνν με την τηλεόραση αποτέλεσε φυσική συνέχεια της πολυσχιδούς καλλιτεχνικής του πορείας, σηματοδοτώντας μια νέα περίοδο δημιουργικής παρουσίας στο ευρύ κοινό μέσω του μέσου με τη μεγαλύτερη απήχηση των τελευταίων δεκαετιών. Η τηλεοπτική του διαδρομή ξεκίνησε με τη συμμετοχή του σε πληθώρα διαφημιστικών σποτ, τα οποία ξεχώρισαν όχι μόνο για την ευρηματικότητα και το χιούμορ τους, αλλά και για τη διαχρονική τους απήχηση, με αποτέλεσμα να τιμηθούν επανειλημμένα με βραβεία στα Φεστιβάλ Ελληνικής Διαφημιστικής Δημιουργίας της Ένωσης Διαφημιστικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΔΕΕ).
Σημαντικό κεφάλαιο στην τηλεοπτική του παρουσία υπήρξε η συνεργασία του με τον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1. Από το 1990 και για τέσσερις συναπτές χρονιές, παρουσίασε την εκπομπή Harry Klynn Special Shows, μια σατιρική παραγωγή που του επέτρεπε να αναπτύσσει την κοινωνική και πολιτική του σάτιρα με την ελευθερία και τη διεισδυτικότητα που χαρακτήριζαν το σύνολο του έργου του. Το 1995, στον ίδιο σταθμό, επανήλθε με το Πολίτης Κλυνν, ένα one man show δέκα επεισοδίων, στο οποίο, αξιοποιώντας την προσωπική του υποκριτική δεινότητα και το ασυμβίβαστο ύφος του, παρέδωσε μια σειρά από ερμηνείες που κινήθηκαν μεταξύ θεατρικής πρόζας, καυστικής κοινωνιολογικής παρατήρησης και πολιτικού σχολίου.
Ζωγραφική
Η εικαστική δημιουργία αποτέλεσε έναν ακόμη έκφραση του πολύπλευρου ταλέντου του Χάρρυ Κλυνν, ο οποίος, επηρεασμένος βαθιά από τον ζωγράφο πατέρα του, ακολούθησε με συνέπεια και αφοσίωση την πορεία της ζωγραφικής. Το έργο του εκτείνεται σε εκατοντάδες πίνακες, εκ των οποίων αρκετοί φιλοτεχνήθηκαν με παραδοσιακά μέσα —λάδι, ακρυλικά, μελάνια και μεικτές τεχνικές— ενώ ένας σημαντικός αριθμός εξ αυτών δημιουργήθηκε με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, ενσωματώνοντας έτσι τις νέες τεχνολογίες στη σύγχρονη εικαστική πράξη.
Η πρώτη του ατομική έκθεση πραγματοποιήθηκε το 1998 στον «Εικαστικό Κύκλο» στην Αθήνα, όπου παρουσιάστηκαν τριανταπέντε έργα μικρών και μεγάλων διαστάσεων, όλα φιλοτεχνημένα με ηλεκτρονικά μέσα, υπό τον τίτλο «Κόκκινη Γραμμή». Δέκα χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2008, επέστρεψε με νέα έκθεση στον εικαστικό χώρο του βιβλιοπωλείου «Ιανός» στη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζοντας τριάντα δύο επιλεγμένα έργα σε ακρυλικά και μεικτές τεχνικές με τον τίτλο «Με τα χρώματα του Χάρρυ».
Η τρίτη του έκθεση έλαβε χώρα στο Πλωμάρι Λέσβου, από τις 7 έως τις 22 Ιουλίου 2009, στην «Αίθουσα Τέχνης Βενιαμίν ο Λέσβιος», όπου εκτέθηκαν είκοσι έργα μεγάλων κυρίως διαστάσεων, φιλοτεχνημένα με ακρυλικά και μεικτές τεχνικές. Η έκθεση έφερε τον τίτλο «Με το χέρι στην καρδιά». Λίγους μήνες αργότερα, από τις 12 έως τις 25 Νοεμβρίου 2009, παρουσίασε πενήντα έργα σε ποικίλα μεγέθη και τεχνοτροπίες (λάδια, ακρυλικά, μεικτές τεχνικές) στον Πολυχώρο Τέχνης REMEZZO, στην Καλαμαριά Θεσσαλονίκης, με τίτλο «Μεταμεσονύκτιος Παράστασις».
Την άνοιξη του 2010, από τις 14 Απριλίου έως τις 8 Μαΐου, η πέμπτη του έκθεση παρουσιάστηκε στην Αλεξανδρούπολη, στη «Γκαλερί ART», περιλαμβάνοντας τριάντα οκτώ έργα μικρών και μεγάλων διαστάσεων σε λάδι, ακρυλικά μελάνια και μεικτές τεχνικές. Ο τίτλος της έκθεσης ήταν «ΘΙΑΣΟΣ ΧΡΩΜΑΤΩΝ». Την επόμενη χρονιά, από τις 17 έως τις 28 Μαΐου 2011, η έκτη έκθεση του καλλιτέχνη έλαβε χώρα στην Καρδίτσα, στη «Γκαλερί F», με είκοσι έργα, κυρίως σε ακρυλικά και μεικτές τεχνικές, υπό τον τίτλο «ΣΚΟΝΙΣΜΕΝΗ ΑΚΤΗ».
Η έβδομη ατομική του έκθεση πραγματοποιήθηκε από 1 έως 10 Αυγούστου 2012, στην αίθουσα τέχνης του ξενοδοχειακού συγκροτήματος «Mediterranean VILLAGE hotel & spa», στην Παραλία Κατερίνης (Olympus Riviera). Εκτέθηκαν είκοσι πίνακες μεγάλων και μικρών διαστάσεων με λάδια, ακρυλικά και μεικτές τεχνικές, υπό τον τίτλο «ΑΠΟ ΤΟ 1 ΜΕΧΡΙ ΤΟ 20».
Η όγδοη και τελευταία ατομική έκθεση που καταγράφεται πραγματοποιήθηκε από τις 22 Δεκεμβρίου 2012 έως τις 4 Ιανουαρίου 2013, στην αίθουσα τέχνης του Δήμου Δίου-Ολύμπου, στο Λιτόχωρο. Παρουσιάστηκαν δέκα πίνακες μεγάλων και μικρών διαστάσεων, φιλοτεχνημένοι με λάδι, ακρυλικά και μεικτές τεχνικές, υπό τον εύγλωττο τίτλο «ΜΝΗΜΕΣ».
Μέσα από το σύνολο των εικαστικών του αναζητήσεων, ο Χάρρυ Κλυνν απέδειξε πως η καλλιτεχνική του ανησυχία δεν περιοριζόταν στον λόγο και τη σάτιρα, αλλά επεκτεινόταν και στον χρωστήρα, όπου ο ίδιος απέδιδε με προσωπικό και αναγνωρίσιμο ύφος τα τοπία της ψυχής και του στοχασμού του.
Διεκδίκησε δύο φορές τον Δήμο Καλαμαριάς με τη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας, χωρίς να εκλεγεί, και διετέλεσε επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης στον Δήμο από το 2006 έως το 2014. Επιχείρησε να είναι υποψήφιος βουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ το 2012 και το 2015, αλλά αποκλείστηκε από τις λίστες έπειτα από εσωκομματικές αντιδράσεις.
Ποδόσφαιρο
Ο Χάρρυ Κλυνν υπηρέτησε με αφοσίωση και πάθος το ελληνικό ποδόσφαιρο, αναλαμβάνοντας την προεδρία του ιστορικού συλλόγου Απόλλων Καλαμαριάς. Η θητεία του χαρακτηρίστηκε από ουσιαστικές τομές και απτά αποτελέσματα: υπό την ηγεσία του, ο σύλλογος απέκτησε ιδιόκτητο γήπεδο, επανήλθε μετά από είκοσι χρόνια στην Α΄ Εθνική Κατηγορία, ενίσχυσε τις υποδομές του και ανέπτυξε φυτώρια, δημιουργώντας ένα στέρεο έδαφος για το μέλλον του. Επιπλέον, κατόρθωσε να συσπειρώσει γύρω από την ομάδα τόσο παλαιούς όσο και νεότερους φίλους της, ενδυναμώνοντας τον δεσμό της με την τοπική κοινωνία.
Με ευρύτερη οπτική και φιλοδοξία μεταρρυθμιστική, προχώρησε σε προτάσεις για την αναδιάρθρωση του θεσμικού πλαισίου του επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Η ενεργός του ανάμειξη τον κατέστησε ηγετική φυσιογνωμία στη μετωπική σύγκρουση του 1988 μεταξύ των ΠΑΕ και της πολιτείας, γεγονός που οδήγησε για πρώτη φορά στη διακοπή του πρωταθλήματος στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Σε μία από τις πλέον κρίσιμες περιόδους για τον θεσμό, κατά την οποία η πολιτεία αφαίρεσε τη διοργάνωση του πρωταθλήματος από την ΕΠΑΕ παραχωρώντας την στην ΕΠΟ, οι ομάδες ομοφώνως πρότειναν τον Χάρρυ Κλυνν για την προεδρία της ΕΠΑΕ. Αναλαμβάνοντας το αξίωμα, προχώρησε σε γενναία αναδιοργάνωση της Ένωσης, ανέπτυξε επαφές με τη FIFA και την UEFA και διατύπωσε προτάσεις εξαιρετικά ελκυστικές, στις οποίες η πολιτεία δεν μπορούσε να αρνηθεί. Ως αποτέλεσμα, το πρωτάθλημα επανήλθε στην ΕΠΑΕ. Τρία χρόνια αργότερα αποχώρησε από την προεδρία, καθώς η πρότασή του για την καθιέρωση ενός ημιεπαγγελματικού μοντέλου απορρίφθηκε από την πλειονότητα των ΠΑΕ.
Ως αναγνώριση της προσφοράς και του οράματός του, τον Αύγουστο του 2023 ανακοινώθηκε η μετονομασία του Γηπέδου Καλαμαριάς σε "Βασίλης Τριανταφυλλίδης", τιμώντας έτσι τη βαθιά σύνδεσή του με τον τόπο και τον σύλλογο που υπηρέτησε με ήθος και δημιουργική τόλμη.
Λογοτεχνική Δράση
Η λογοτεχνική δραστηριότητα του Χάρρυ Κλυνν, αν και συχνά επισκιάστηκε από την πολυσχιδή του παρουσία στο χώρο της σάτιρας, του θεάτρου και της μουσικής, έχει ρίζες που ανάγονται ήδη στη νεανική του ηλικία. Ήδη από τα δεκαπέντε του έτη, δημοσίευσε το πρώτο του ποίημα στην εφημερίδα «Μακεδονία», γεγονός που σηματοδοτεί την πρώιμη εμφάνισή του στον φιλολογικό χώρο. Μέχρι τα δεκαοκτώ του χρόνια, πλήθος ποιημάτων του είχε ήδη βρει θέση στις σελίδες φιλολογικών περιοδικών της εποχής, καταδεικνύοντας όχι μόνο μια έμφυτη κλίση προς τη γραφή, αλλά και μια πνευματική ωριμότητα ασυνήθιστη για την ηλικία του.
Από εκεί και πέρα, η συγγραφική του δραστηριότητα υπήρξε αδιάλειπτη, συνοδεύοντας και συχνά εμπλουτίζοντας το καλλιτεχνικό του έργο. Πολλά από τα γραπτά του –σε διάφορα λογοτεχνικά είδη– παραμένουν αδημοσίευτα, στοιχείο που μαρτυρεί το εύρος, τη γονιμότητα και την πολυπλοκότητα της δημιουργικής του σκέψης. Το ανέκδοτο αυτό υλικό αποτελεί δυνητικά πολύτιμο πεδίο για μελλοντική έρευνα και φιλολογική αξιοποίηση, ικανό να αναδείξει νέες πτυχές του προσώπου και της εποχής του.
Σχόλια