Translate

Ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός εξαπέλυσε επίθεση στο αρχηγείο του Γεώργιου Παπαϊωάννου στο Θέρμο, 7 Μαΐου 1943

Φωτό Αρχείου Γεώργιου Παπαϊωάννου

Το 1942, στη διάρκεια της Κατοχής της Ελλάδος από τις δυνάμεις του Άξονος, ίδρυσε την αντιστασιακή «Εθνική Πατριωτική Οργάνωση» Τριχωνίδος και συγκρότησε ένοπλο σώμα ανταρτών, το οποίο χρηματοδότησε με την προσωπική του περιουσία και το ενέταξε στις δυνάμεις του «Ε.Δ.Ε.Σ.» του Ναπολέοντος Ζέρβα, από τον οποίο διορίστηκε στις 22 Μαρτίου 1943, αρχηγός του Αρχηγείου Τριχωνίδας μέχρι τη 10η Οκτωβρίου 1943. Ο Παπαϊωάννου με την επιμονή και τη μεθοδικότητα που τον διέκριναν δημιούργησε ένα ιδιαίτερα αξιόμαχο τμήμα του «Ε.Δ.Ε.Σ.» που εφοδιαζόταν από τους Βρετανούς. Το Αρχηγείο Τριχωνίδος με δύναμη περίπου 250 ανταρτών ανέπτυξε ισχυρή αντιστασιακή δράση σε περιοχές του νομού Αιτωλοακαρνανίας και ενεπλάκη σε μάχες με τα Γερμανικά και Ιταλικά στρατεύματα κατοχής. Την 5η Ιουλίου 1943 το σώμα του Παπαϊωάννου ανέλαβε από κοινού με τη δύναμη του Στυλιανού Χούτα την επίθεση κατά της Ιταλικής φρουράς στην γέφυρα του ποταμού Αχελώου. 

Στις 7 Μαΐου 1943, ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ) εξαπέλυσε επίθεση στο αρχηγείο του Γεώργιου Παπαϊωάννου στο Θέρμο (Κεφαλόβρυσο Τριχωνίδος). Ο Παπαϊωάννου, πρώην βουλευτής και επικεφαλής τοπικής μονάδας του Εθνικού Δημοκρατικού Ελληνικού Συνδέσμου (ΕΔΕΣ) στην Τριχωνίδα, είχε συγκροτήσει αντάρτικη ομάδα για την αντίσταση κατά των δυνάμεων κατοχής. Η επίθεση του ΕΛΑΣ πραγματοποιήθηκε μετά την απόκτηση οπλισμού που είχε ριφθεί από συμμαχική αποστολή για το αρχηγείο Τριχωνίδας, ο οποίος όμως περιήλθε στα χέρια του ΕΛΑΣ. 

Κατά την επίθεση, ο Παπαϊωάννου συνελήφθη από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ και κατηγορήθηκε ως συνεργάτης των αρχών κατοχής. 

Ωστόσο, αργότερα οι κατηγορίες αυτές κρίθηκαν αβάσιμες από το Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής (ΣΜΑ) και  ύστερα από μεσολάβηση του Eddie Myers ο Παπαϊωάννου απελευθερώθηκε.

Μετά την επίθεση, το αντάρτικο τμήμα του Παπαϊωάννου υποχώρησε και τελικά αυτοδιαλύθηκε στις 10 Οκτωβρίου 1943, μετά από γενική επίθεση του ΕΛΑΣ εναντίον των εθνικών ανταρτικών ομάδων. Ο Παπαϊωάννου κατέφυγε με την οικογένειά του στο χωριό Τρίκλινο, όπου φιλοξενήθηκε από την οικογένεια του κτηνοτρόφου Στυλιανού Τσιάκαλου. 

Η επίθεση στο Θέρμο αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα των εντάσεων και των συγκρούσεων μεταξύ των αντιστασιακών οργανώσεων στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της Κατοχής, οι οποίες επηρέασαν την πορεία της Εθνικής Αντίστασης και διαμόρφωσαν το μεταπολεμικό πολιτικό σκηνικό της χώρας.

Το Αρχείο του ιατρού, αγωνιστή, βουλευτού και Δημάρχου Αγρινίου Γεωργίου Παπαϊωάννου δωρήθηκε στη «Γεννάδειο Βιβλιοθήκη» από τις κόρες του Όλγα Πάτσιου, Δήμητρα Παπαϊωάννου και Νάντια Τζεβελέκου το 2010. Ταξινομήθηκε από τους ιστορικούς Αλέξη Μάλλιαρη και Βασίλη Σπανό, ενώ μέρος του είχε δημοσιευθεί το 1999 από τον Βασίλη Λαμνάτο, όμως μεγάλο μέρος του παραμένει ακόμη αδημοσίευτο. Το Αρχείο περιλαμβάνει έγγραφα που αφορούν στον συμμοριτοπόλεμο, πληροφορίες για την αναγνώριση των ανταρτών του Ε.Δ.Ε.Σ. το 1969 από το Επαναστατικό καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967 και τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπαδόπουλο, φωτογραφίες των ανταρτών του Ε.Δ.Ε.Σ. στα βουνά, αναφορές του Ναπολέοντα Ζέρβα, αρχηγού του Ε.Δ.Ε.Σ., αλληλογραφία του Παπαϊωάννου με τον Βρετανό ταγματάρχη G. McAdam, θέματα που απασχόλησαν τις εφημερίδες του Αγρινίου, «Παναιτωλική», «Αχελώος», «Χρόνος» από το 1950 έως τη δεκαετία του 1960 αναφορικά με τη διαμάχη μεταξύ Ε.Λ.Α.Σ. και Ε.Δ.Ε.Σ., αλλά και σχετικά με εσωτερικές διαμάχες μεταξύ ανταρτών του Ε.Δ.Ε.Σ., δηλαδή τις διαμάχες του Παπαϊωάννου με τον Στέλιο Χούτα, και τον Αντώνη Παπαπαντολέοντα.

Σχόλια