Βιτσέντζος Κορνάρος
Ο Βιτσέντζος Κορνάρος, Κρητικός ποιητής της Ύστερης Βενετοκρατίας, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της κρητικής λογοτεχνίας και της νεοελληνικής λογοτεχνίας γενικότερα. Το πιο γνωστό έργο του είναι το αφηγηματικό ποίημα «Ερωτόκριτος», το οποίο γράφτηκε στην κρητική διάλεκτο και έχει επηρεάσει σημαντικά την ελληνική ποίηση. Επίσης, του αποδίδεται η συγγραφή του θρησκευτικού δράματος «Η Θυσία του Αβραάμ», αν και το έργο αυτό παραδίδεται ανώνυμα.
Βιογραφία
Ο Βιτσέντζος Κορνάρος γεννήθηκε στις 29 Μαρτίου 1553, στην Τραπεζόντα (σημερινή περιοχή κοντά στη Σητεία, Κρήτη), από οικογένεια βενετοκρητικής καταγωγής. Ήταν γιος του Ιάκωβου Κορνάρου και της Ζαμπέτας Ντεμέτζο, και ανήκε σε μια εξέχουσα και ευκατάστατη βενετσιάνικη οικογένεια. Η οικογένειά του είχε μεγάλη επιρροή στην περιοχή και ήταν πιθανότατα εύπορη.
Ζούσε στη Σητεία μέχρι περίπου το 1580, και έπειτα εγκαταστάθηκε στον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο), όπου παντρεύτηκε την Μαριέτα Ζένο και απέκτησαν δύο κόρες, την Ελένη και την Κατερίνα. Από το 1591, ανέλαβε διάφορα διοικητικά αξιώματα και, κατά την επιδημία της πανώλης (1591-1593), ανέλαβε καθήκοντα υγειονομικού επόπτη. Παράλληλα, συμμετείχε στην Ακαδημία των Παράξενων, έναν λογοτεχνικό σύλλογο που ίδρυσε ο αδελφός του Ανδρέας Κορνάρος, επίσης συγγραφέας.
Απεβίωσε το 1613 ή το 1614 στον Χάνδακα και ετάφη στο μοναστήρι του Αγίου Φραγκίσκου. Η αιτία του θανάτου του παραμένει άγνωστη, και η ζωή του είναι λιγότερο τεκμηριωμένη, καθώς οι πληροφορίες που έχουμε προέρχονται κυρίως από τους τελευταίους στίχους του «Ερωτόκριτου».
Η πιο αξιόπιστη πηγή για τη βιογραφία του Κορνάρου είναι το τέλος του έργου του «Ερωτόκριτος», όπου ο ίδιος αναφέρει το όνομά του, την καταγωγή του και το τόπο γέννησης του:
«Κ' εγώ δε θε να κουρφευτώ κι αγνώριστο να μ' έχου
μα θέλω να φανερωθώ, κι όλοι να με κατέχου
Βιτσέντζος είν' ο ποιητής και στη γενιά Κορνάρος
που να βρεθή ακριμάτιστος, σα θα τον πάρη ο Χάρος.
Στη Στείαν εγεννήθηκε, στη Στείαν ενεθράφη,
εκεί 'καμε κι εκόπιασεν ετούτα που σας γράφει.
Στο Κάστρον επαντρεύτηκε σαν αρμηνεύγει η φύση,
το τέλος του έχει να γενή όπου ο Θεός ορίσει.»
Έργο
Το πιο γνωστό έργο του Βιτσέντζου Κορνάρου είναι ο «Ερωτόκριτος», ένα έμμετρο μυθιστόρημα που θεωρείται το κορυφαίο έργο της κρητικής λογοτεχνίας και έχει εμπνεύσει πλήθος Ελλήνων ποιητών, όπως τον Διονύσιο Σολωμό, τον Κωστή Παλαμά, τον Σωτήρη Κρυστάλλη και τον Γιώργο Σεφέρη.
Εξώφυλλο της έκδοσης της Θυσίας του Αβραάμ του 1713
Ο Κορνάρος θεωρείται επίσης ο πιθανός συγγραφέας του θρησκευτικού δράματος «Η Θυσία του Αβραάμ», αν και το έργο παραδίδεται ανώνυμα. Οι μελετητές της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ωστόσο, συμφωνούν ότι ο «Ερωτόκριτος» είναι το έργο που καθιέρωσε τη φήμη του.
Το γλυπτό στη Σητεία που είναι αφιερωμένο στον Βιτσέντζο Κορνάρο
Η Κληρονομιά του
Ο Βιτσέντζος Κορνάρος παραμένει μία από τις πιο σημαντικές φιγούρες στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας. Στη γενέτειρά του, τη Σητεία, υπάρχει γλυπτό προς τιμήν του, έργο του γλύπτη Θωμά Θωμόπουλου, το οποίο βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Επίσης, η Πλατεία Βιτσέντζου Κορνάρου, το «Κέντρο Βιτσέντζου Κορνάρου», το «Σιτεία Δημοτικό Αεροδρόμιο» και άλλες τοποθεσίες φέρουν το όνομά του. Η κληρονομιά του τιμάται και στην πολιτιστική ζωή της Κρήτης και της Ελλάδας.
Το όνομά του έχει δοθεί και σε μια φέρι-μπόουτ που συνδέει την Κρήτη, τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα με την Πελοπόννησο και τον Πειραιά, καθώς και σε κινηματογράφο στην πόλη του Ηρακλείου.
Το όνομά του έχει δοθεί και σε μια φέρι-μπόουτ που συνδέει την Κρήτη, τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα με την Πελοπόννησο και τον Πειραιά, καθώς και σε κινηματογράφο στην πόλη του Ηρακλείου.
Επιρροή και Έργο στην Ποίηση
Ο «Ερωτόκριτος» συνέχισε να είναι πηγή έμπνευσης για πολλούς σημαντικούς Έλληνες ποιητές και συνέβαλε στην εξέλιξη της νεοελληνικής ποίησης. Η γλώσσα του και η δομή του είχαν μεγάλη επιρροή στους μεταγενέστερους, ενώ το έργο του διατηρεί τη θέση του ως θεμέλιο της κρητικής λογοτεχνικής παράδοσης.
Συνολικά, ο Βιτσέντζος Κορνάρος παραμένει μία από τις πιο σημαντικές φιγούρες της ελληνικής λογοτεχνίας και συνεχίζει να τιμάται με κάθε τρόπο στην Κρήτη και στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Σχόλια