Ελληνικά μιλκ και καφε μπαρ της δεκαετίας του 1940 μέχρι την Αυστραλία
Το "Black & White Fruit Milk Bar" στο Wollongong (όπως φαίνεται παραπάνω) το οποίο αναλήφθηκε το 1956 από τους αδελφούς Πέτρο, Χάρη και Θίο Ταμπάκη και ήταν τόσο επιτυχημένο που σύντομα εμφανίστηκαν και άλλα μιλκ μπαρ που διευθύνονταν από Έλληνες. Οι στολές των εργαζομένων στα μιλκ μπαρ ήταν ένα σημαντικό στοιχείο «οπτικού branding» και τα στυλ διέφεραν από καφέ σε καφέ.
Μιλκσέικ, φανταχτερά σάντε και μπριζόλα με αυγά και πατάτες. Εκπληκτικές φωτογραφίες από τα εμβληματικά ελληνικά μιλκ μπαρ και καφέ της δεκαετίας του 1940 που έφεραν «εξωτικά» φαγητά και art deco γοητεία στις προαστιακές και επαρχιακές πόλεις της Αυστραλίας.
Κομψά ελληνικά μιλκ μπαρ υπήρχαν σε κάθε προάστιο και επαρχιακή πόλη της Αυστραλίας.
Από τη δεκαετία του 1920 οι ελληνικές οικογένειες τα άνοιγαν όλες τις ώρες, επτά ημέρες την εβδομάδα.
Είχαν αμερικανικά ονόματα όπως το Niagara, το Astoria και το Paragon.
Τα καφέ ήταν διακοσμημένα με λαμπερό art deco στυλ.
Σέρβιραν μπριζόλα με αυγά, αμερικανικά σάντε παγωτού και πατάτες.
Εντυπωσιακές εικόνες από οικογενειακά άλμπουμ συγκεντρώθηκαν σε ένα εκπληκτικό νέο βιβλίο.
Το «Greek Cafes & Milk Bars of Australia» περιέχει εκατοντάδες εικόνες και ιστορίες.
Είχαν ονόματα όπως το Paragon, το Niagara, το Astoria και το California cafe και κοσμούσαν τους κεντρικούς δρόμους των επαρχιακών πόλεων της Αυστραλίας με τους εμβληματικούς εσωτερικούς τους χώρους σε στυλ art deco και την προσφορά «εξωτικών» γευμάτων αμερικανικού τύπου.
Για τους Αυστραλούς από τη δεκαετία του 1930 και για δεκαετίες μετά, τα μιλκ μπαρ και τα καφέ, συχνά διευθυνόμενα από ελληνικές μεταναστευτικές οικογένειες, προσέφεραν μια γεύση από συναρπαστικό φαγητό και μια γοητευτική απόδραση από την καθημερινή ζωή.
Μερικά ήταν συνδεδεμένα με κινηματογράφους, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τον σύνδεσμο με την απόδραση του Χόλιγουντ, και ήταν το καλύτερο μέρος για να βρει κανείς την προηγουμένως άγνωστη αμερικανική σοκολάτα γάλακτος και σάντε παγωτού σε πόλεις όπου η μοναδική εναλλακτική επιλογή για φαγητό ήταν η τοπική παμπ.
Σχεδόν κάθε αυστραλιανή πόλη και προάστιο είχε κάποτε ένα ελληνικό καφέ ή μιλκ μπαρ. Δεν σέρβιραν ελληνικό φαγητό αλλά διοικούνταν από Έλληνες που σέρβιραν το αυστραλιανό φαγητό της εποχής - μπριζόλα με αυγά, ανάμικτη σχάρα και πατάτες με μαρούλι, ντομάτα και παντζάρια, κονσερβοποιημένα σπαγγέτι σε τοστ, φέτες λευκού ψωμιού με βούτυρο, τσάι και μιλκσέικ.
Άνθισαν σε επαρχιακές πόλεις όπως το Longreach στο Κουίνσλαντ, το Narrandera, το Nyngan, το Cootamundra και το Gundagai στη ΝΝΟ καθώς και στις πρωτεύουσες σε όλη τη χώρα.
Το πρώτο μιλκ μπαρ του Περθ, το Golden Star Milk Bar στο Περθ, που λειτουργούσε από τους Σταύρο και Τζον Κούφο, οι οποίοι απεικονίζονται στο κέντρο πίσω από τον πάγκο, άνοιξε το 1935. Οι αδελφοί, από το ελληνικό νησί Καστελλόριζο, πυροδότησαν μια σειρά από παρόμοια καταστήματα σε όλη την πόλη.
Οι αδελφές Μαριόν (αριστερά) και Τζούλι Κανάρη στο Star Milk Bar των γονιών τους στο Ντάργουιν το 1948, το οποίο αποδείχθηκε πολύ κερδοφόρο πουλώντας παγωτά, μιλκσέικ, καβουρδισμένα αμύγδαλα, λεμονάδα, Cherry Ripes και τσιγάρα. Μια Ελληνίδα έφτιαξε τις στολές και οι άνθρωποι ακόμα αναγνωρίζουν την «Τζούλι από το Star Milk Bar» σήμερα.
Αλλά τα ελληνικά καφέ ικανοποιούσαν τις καθιερωμένες γευστικές προτιμήσεις της πλειοψηφικά βρετανοαυστραλιανής πελατείας τους σε μια εποχή που η Αυστραλία ήταν, φυλετικά και πολιτιστικά, μια «λευκή Αυστραλία».
Όπως τεκμηριώνουν οι συγγραφείς του νέου βιβλίου «Greek Cafes and Milk Bars of Australia», η φωτογράφος ντοκιμαντέρ Έφη Αλεξάκη και ο ιστορικός Λέοναρντ Γιανισέφσκι, που έχουν αφιερώσει 30 χρόνια έρευνας, τα καφέ ήταν μοναδικά αυστραλιανά.
Οι συγγραφείς πραγματοποίησαν 1800 συνεντεύξεις και ανέσυραν εντυπωσιακές εικόνες από οικογενειακά άλμπουμ των ιδιοκτητών καφέ και μιλκ μπαρ του περασμένου αιώνα, καθώς και τραβώντας εκατοντάδες εκπληκτικές φωτογραφίες από τα ελάχιστα που επιβιώνουν σήμερα.
Ο Γιανισέφσκι γράφει στο βιβλίο, «Σε μια Αυστραλία που ακόμη θυμόμαστε, σε κάθε προάστιο και κάθε επαρχιακή πόλη, υπήρχε το ελληνικό καφέ ή μιλκ μπαρ - ανοιχτό όλες τις ώρες, 7 ημέρες την εβδομάδα. Θυμάστε το Niagara, το Parthenon, το Astoria και το Paragon;
«Μας έδωσαν περισσότερα από μιλκσέικ, γλυκά, παγωτό και σπιτικά γεύματα. Με μοντέρνα σχέδια, αμερικανικές συσκευές και χρωματιστά φώτα, τα ελληνικά καφέ έφεραν ατμόσφαιρα, μια πινελιά γοητείας, κάποιες φορές μια υποψία Χόλιγουντ - μια μικρή απόδραση από την καθημερινή πραγματικότητα της τοπικής ζωής».
«Ήταν η αρχή του γρήγορου φαγητού στην Αυστραλία και με αυτόν τον τρόπο ήταν θύμα της δικής τους επιτυχίας όταν [τα McDonalds και τα KFC] πήραν τον έλεγχο και οι αυτοκινητόδρομοι άρχισαν να παρακάμπτουν τις επαρχιακές πόλεις», είπε η Έφη Αλεξάκη στο Daily Mail Australia.
Ο Πέτρος Ζαντιώτης (αριστερά) και ο πατέρας του, Λάμπρος Ζαντιώτης (άκρα δεξιά) στο Busy Bee Cafe στο Gunnedah τη δεκαετία του 1930, το οποίο άνοιξε το 1933 και αργότερα το διαχειριζόταν ο Πέτρος και η σύζυγός του Λούλα. Ο Έλληνας σχεδιαστής εσωτερικών χώρων, Στέφανος Βαρβαρέσσος, εγκατέστησε τις λαμπερές art deco διακοσμήσεις του που παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες για 70 χρόνια.
Πρόδρομος των κλασικών ελληνικών μιλκ μπαρ της δεκαετίας του 1940 ήταν το Marathon Cafe, Wine and Fish Shop (απεικονίζεται με τον Εμμανουήλ Μαρέντη και ένα μέλος του προσωπικού στα τέλη της δεκαετίας του 1910) στην πόλη Bundaberg του Κουίνσλαντ από τους αδελφούς Μαρέντη, οι οποίοι προωθούσαν «καθαριότητα, ευγένεια και γρήγορη εξυπηρέτηση» στην πινακίδα του καταστήματός τους.
Το ελληνοαυστραλιανό μιλκ μπαρ εξαγάγθηκε σύντομα και στην Αγγλία και τη Νότια Αφρική, καθώς και στη Νέα Ζηλανδία, όπου το Golden Gate Milk Bar (απεικονίζεται στο Ουέλινγκτον το 1938) άνοιξε από τον Πέτρο Μπαρές στο εμπορικό κέντρο της πόλης.
Πολλοί θεωρούν την Αυστραλία του μεσού 20ου αιώνα ως ένα σφουγγάρι για τη βρετανική, ευρωπαϊκή και αργότερα αμερικανική κουλτούρα, ωστόσο τα καφέ και τα μιλκ μπαρ ήταν τόσο επιτυχημένα εδώ που έγιναν παγκόσμιο εξαγωγικό προϊόν, με επιχειρηματίες να ανοίγουν καταστήματα στην Αγγλία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Νότια Αφρική.
Ο Λέοναρντ Γιανισέφσκι λέει ότι το σύνθημα "ποιότητα, εξυπηρέτηση και καθαριότητα", το οποίο συνήθως αποδίδεται στον ιδρυτή των McDonalds, Ρέι Κροκ, αρχικά διαμορφώθηκε από ελληνοαμερικανούς τροφοδότες και υιοθετήθηκε στα ελληνοαυστραλιανά καφέ.
«Με τα στρογγυλά παράθυρα τους, τα οποία ακολουθούσαν το καμπυλό γοτθικό στυλ art deco, προσφέροντας μιλκσέικ και αμερικανικό στυλ παγωτό και συχνά δίπλα στον κινηματογράφο, ήταν ένας γάμος μεταξύ φαγητού και φαντασίας», είπε.
Σχόλια