Translate

Μάχη της Ιψού

Η μάχη της Ιψού, διεξήχθη μεταξύ των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κοντά στην ομώνυμη πόλη της Φρυγίας. 
Ιψός ή Ίψος, αρχαία πόλη της Φρυγίας κοντά στο Αφιόν Καραχισάρ. Η πόλη βρισκόταν σε στρατηγική θέση και ήταν καλά οχυρωμένη. Έμεινε κυρίως γνωστή στην ιστορία, από τη Μάχη της Ιψού,
Ο Αντίγονος Α’ και ο γιος του Δημήτριος Α’ με δυνάμεις 70.000 πεζών, 10.000 ιππέων και 75 ελεφάντων αντιμετώπισαν τον συνασπισμό του Σελεύκου Α’ της Βαβυλώνας, του Λυσίμαχου της Θράκης και του Κασσάνδρου της Μακεδονίας με δύναμη 60.000 πεζών, 15.000 ιππέων και 500 ελεφάντων.
Άγαλμα του Σελεύκου

Στην αρχή της μάχης ο Δημήτριος επιτέθηκε με το ιππικό εναντίον του γιου του Σελεύκου Αντίοχου. Αυτός τράπηκε σε φυγή και ο Δημήτριος σφάλλοντας τον καταδίωξε. Ο Σέλευκος μετακίνησε τους ελέφαντες του ώστε να μπλοκάρει την επιστροφή του Δημήτριου.
Ο Αντίγονος χωρίς την προστασία του ιππικού δεν άντεξε, περικυκλώθηκε και σκοτώθηκε. Ο Δημήτριος κατόρθωσε να ξεφύγει με μόνο 5.000 πεζούς και 4.000 ιππείς.

Προοίμιο
Μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου (323 π.Χ.), άρχισε το μοίρασμα της αυτοκρατορίας του σε βασίλεια. Το πρώτο μοίρασμα των εδαφών έγινε το 323 π.Χ. με τη συμφωνία της Βαβυλώνας, και έπειτα το 321 π.Χ. με την συμφωνία του Τριπαραδείσου στης Συρία αλλά αμέσως μετά άρχισαν οι διαμάχες. Στην αρχή ο Ευμένης νίκησε τους Κρατερό και Νεοπτόλεμο στην Καππαδοκία. Αργότερα, το 317 π.Χ., ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος ήρθε σε σύγκρουση με τον Ευμένη και τον νίκησε στην μάχη της Παραιτακηνής και στη μάχη της Γαβιηνής. Στη συνέχεια, οι Σέλευκος και Πτολεμαίος Α΄ Σωτήρ νίκησαν τον Δημήτριο Πολιορκητή στη μάχη της Γάζας (312 π.Χ.). Το 305 π.Χ. ο Δημήτριος ο Πολιορκητής πολιόρκησε τη Ρόδο επί ένα χρόνο χωρίς να καταφέρει να την κυριεύσει.


Η μάχη
Η αφορμή αυτής της μάχης ήταν η επέκταση του βασιλείου του Σελεύκου αλλά και των συμμάχων του. Αντίθετα, ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος ήθελε να ανασυστήσει την αυτοκρατορία του Μ. Αλεξάνδρου με βασιλέα τον ίδιο. Έτσι οι δύο στρατοί συναντήθηκαν στην Ιψό της Φρυγίας. Η στρατιά του Αντιγόνου και του γιου του Δημητρίου αριθμούσε 70.000 πεζούς, 10.000 ιππείς και 75 πολεμικούς ελέφαντες. Η αντίπαλη στρατιά διέθετε 64.000 πεζούς, 10.500 ιππείς, 400 ελέφαντες και 120 άρματα. Ο Δημήτριος ανέλαβε το ιππικό, ενώ το πεζικό ανέλαβε ο πατέρας του. Στην αντίπαλη παράταξη, ο Αντίοχος, ο γιος του Σελεύκου, ανέλαβε το ιππικό ενώ ο Σέλευκος και ο Λυσίμαχος το πεζικό.
Η μάχη ξεκίνησε με νίκη του Δημήτριου εναντίον του Αντίοχου του Σελεύκου στο ιππικό, αλλά αυτό ήταν ένα τέχνασμα του Αντίοχου για να τον παρασύρει. Το τέχνασμα ήταν επιτυχές. Το ιππικό του Δημήτριου απομακρύνθηκε από το πεζικό και ο Σέλευκος βρήκε την ευκαιρία να κυκλώσει τον Αντίγονο τον Μονόφθαλμο. Ο Δημήτριος προσπάθησε να βοηθήσει τον πατέρα του, αλλά ο Σέλευκος σταμάτησε τον Δημήτριο με ελέφαντες και το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο. Ο Αντίγονος ο Μονόφθαλμος σκοτώθηκε και οι αντίπαλοί του τον έθαψαν μεγαλόπρεπα.

Μετά τη μάχη
Μετά τη μάχη οι σύμμαχου του Σελεύκου μοιράστηκαν τα εδάφη του βασιλείου του Αντιγόνου. Οι σύμμαχοι στη μάχη της Ιψού, Λυσίμαχος και Σέλευκος, χωρίς κανένα αντίπαλο πια, θα έρθουν οι ίδιοι σε σύγκρουση στη μάχη του Κουροπεδίου το 281 π.Χ.


Παραπομπές
 «Kingdoms of the Successors of Alexander: After the Battle of Ipsus, B.C. 301». World Digital Library. 1800–1884. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2013.
Πηγές
Οι Μεγαλύτερες Μάχες του Αρχαίου Ελληνικού Κόσμου, εκδόσεις Τάλως, σελ. 350 - 358

Σχόλια