Κάστρο Πάτρας

Ταξίδι στον Χρόνο / Οχυρά και Κάστρα - Τελευταίες Αναρτήσεις

Το Κάστρο της Πάτρας είναι παλαιό φρούριο της πόλης και πλέον σημαντικό καλοδιατηρημένο μνημείο της και ένα εκ των τοποσήμων της.

Χτίστηκε επάνω στα ερείπια της αρχαίας Ακρόπολης κατά το δεύτερο μισό του 6ου μ.Χ. αιώνα από τον Ιουστινιανό και συγκεκριμένα μετά τον καταστροφικό σεισμό του 551 με υλικά προ-χριστιανικών οικοδομημάτων για την άμυνα της περιοχής και των κατοίκων

Βρίσκεται σε ένα χαμηλό λόφο στις απολήξεις του Παναχαϊκού σε απόσταση 800 μέτρων περίπου από την ακτή του Πατραϊκού κόλπου. Τα τείχη του περικλείουν μία έκταση 22.725 τ.μ. και αποτελείται από έναν τριγωνικό εξωτερικό περίβολο, ενισχυμένο με πύργους και προμαχώνες, που προστατεύονταν αρχικά από βαθιά τάφρο και ένα εσωτερικό περίβολο που υψώνεται στη Β.Α. γωνία και επίσης περιβάλλεται από τάφρο.

Οι οικοδομικές φάσεις που διακρίνονται σήμερα στο κάστρο αποτελούν μαρτυρία των εργασιών που πραγματοποιήθηκαν από τους εκάστοτε κατακτητές του για την επισκευή του και την προσαρμογή στις εξελίξεις της πολεμικής τεχνολογίας.

Στις μέρες μας, στο λυόμενο θεατράκι (640 θέσεων) που βρίσκεται στο εσωτερικό περίβολο, φιλοξενούνται κάθε καλοκαίρι πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Η ιστορία του Κάστρου είναι μακραίωνη και στενά συνδεδεμένη με την ιστορία της πόλης. Τον 9ο αιώνα η Πάτρα δέχεται επίθεση από τους Σλάβους και Σαρακηνούς από στεριά και θάλασσα. Οι εισβολείς ηττώνται και η ήττα τους αποδίδεται στον Πολιούχο Άγιο Ανδρέα. Το 1205 οι Φράγκοι με αρχηγό τον Γοδεφρείδο Βιλλεαρδουίνο καταλαμβάνουν την πόλη και το Κάστρο. Η Πάτρα δίδεται ως βαρονία στον Γουλιέλμο Αλεμάν και υπάγεται στο Πριγκηπάτο της Αχαΐας με έδρα την Ανδραβίδα. Ταυτόχρονα γίνεται έδρα του Λατίνου αρχιεπισκόπου, που σταδιακά αποκτά μεγάλη πολιτική ισχύ. Το 1408 ο Πάπας παραχωρεί την πόλη έναντι μισθώματος στους Βενετούς για 5 χρόνια.

Το 1428 ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος απελευθερώνει το Κάστρο τα τείχη του οποίου επισκευάζονται και πραγματοποιούνται προσθήκες. Το 1458 η πόλη παραδίδεται στους Τούρκους και σταδιακά το Κάστρο μετατρέπεται σε διοικητικό κέντρο, καθώς η στρατιωτική άμυνα της περιοχής μεταφέρεται στο Κάστρο του Ρίου. Κατά το διάστημα 1687-1715, η Πάτρα γίνεται μία από τις 4 επαρχίες της Δημοκρατίας της Βενετίας και από το 1715- 1828 καταλαμβάνεται εκ νέου από τους Τούρκους. Το 1828 ο Γάλλος στρατηγός Μαιζόν απελευθερώνει την περιοχή. Το Κάστρο υφίσταται μεγάλες ζημιές κατά τα Ορλωφικά. Από το 1950- 1975 το Κάστρο ανήκε στον Δήμο Πατρέων και στη συνέχεια παραχωρήθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού - 6η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και λειτουργεί ως αρχαιολογικός χώρος.

Το Κάστρο αποτελείται από δύο μέρη:

α) Τον ευρύ τριγωνικό εξωτερικό περίβολο με πύργους και προμαχώνες, τον οποίο περιέλαβε από τις 3 πλευρές του βαθιά τάφρος, και
β) τον εσωτερικό περίβολο που υψώνεται στην ΒΑ γωνία του Κάστρου, σε φυσικό ανάχωμα. Ο εσωτερικός περίβολος φέρει 6 πύργους-προμαχώνες περιμετρικά (και γι' αυτό ονομάζεται και εξαπύργιο) αλλά και δεξαμενή και κτίρια στο εσωτερικό του.

Λαϊκή παράδοση

Σε ειδική εσοχή στην τοιχοποιία, είναι εντοιχισμένος κορμός αγάλματος και κεφάλι ανδρός των ρωμαϊκών χρόνων. Το παραμορφωμένο αυτό άγαλμα πήρε μυθικές διαστάσεις στα μάτια των κατοίκων της Πάτρας. Έγινε το στοιχειό της πόλης, η «Πατρινέλα». Η τοπική παράδοση λέει ότι ήταν γυναίκα μεταμορφωμένη σε άντρα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας που φυλάει την πόλη από επιδημίες και κλαίει τις νύχτες, όταν πεθαίνει κάποιος επιφανής Πατρινός.

 

Διοικητικές Πληροφορίες

Υπηρεσιακή Μονάδα:

Εφορεία Αρχαιοτήτων Αχαΐας

Παναχαΐδος Αθηνάς, Τ.Κ. 26225, Πάτρα, ΑΧΑΪΑ (Νομός Αχαΐας)

Τηλέφωνο: 2610 623 390

Φαξ: 2610 623 390

Email: efaacha@culture.gr